Bijbaan: wat mag wel en wat mag niet?

Je kunt het je vast nog wel herinneren, je eerste bijbaantje. Met het salaris dat je verdiende na schooltijd en in het weekend kocht je vaak iets leuks voor jezelf. Maar hoe oud was je toen? Mocht je wettelijk gezien al werken? En hoe zit dat nu? In deze blog gaan we wat dieper in op de regels van nu. Vanaf welke leeftijd mag iemand een extra zakcentje bij jou verdienen en wat mogen ze dan wel doen maar ook wat mag er nog niet gedaan worden.  

14 jaar en een bijbaan 

De inhoud van het werk wat gedaan mag worden 
Wettelijk gezien mogen 14-jarigen nog niet alle bijbaantjes vervullen. Wat wel toegestaan is? Op deze leeftijd mogen er folders rondgebracht worden om zo een extra zakcentje bij te verdienen. Let wel op: kranten lopen mag nu nog niet. Waarom? Dit heeft te maken met het feit dat kranten voor 7.00 uur in de brievenbus moeten liggen. Dat zou betekenen dat iemand een nachtdienst draait en dit mag pas wanneer iemand achttien jaar of ouder is.  

Beschik jij als ondernemer over een kleine winkel? Iemand van veertien jaar mag geen vakkenvullen maar wél assisteren bij het vakkenvullen. Hij of zij helpt met het uitpakken van producten om zo het werk sneller te laten verlopen.  

Deze regels zijn bepaald aan de hand van enkele richtlijnen. Zo mogen deze jongeren geen zware spullen tillen, om zichzelf in alle rust te laten ontwikkelen en te ontlasten. Bijbaantjes die fysiek zwaar zijn, zijn daarom helemaal uitgesloten. Ook zijn beroepen uitgesloten waarbij zij direct in contact staan met betalingen, denk aan een baantje achter de kassa bij de supermarkt. 

Aantal uren dat gewerkt mag worden 
Ook zijn er regels voor het aantal uur dat een veertienjarige mag werken. Op een doordeweekse dag mag iemand van veertien jaar maar twee uur per dag werken bij zijn of haar bijbaantje; hierbij gaat het dan om klusjes rond het huis en in de buurt. Licht niet-industrieel werk (vakkenvullen of kranten bezorgen) is dan niet toegestaan. Daarbij mogen de werkzaamheden die hij/zij uitvoert alleen tussen 7.00 en 19.00 uur worden uitgevoerd en op zondagen mag deze leeftijdscategorie überhaupt niet werken. De precieze ins en outs voor jongeren van veertien vind je op deze site van Rijksoverheid.  

15 jaar en een bijbaan 

De inhoud van het werk wat gedaan mag worden 
Voor vijftienjarigen zijn de bijbaan-opties al wat breder. In schoolweken mag een vijftienjarige 24 dagen in een leeftijdsjaar werken, met een maximum van drie dagen per week. Let op: het gaat hier niet om een kalenderjaar maar om de periode waarin de jongere vijftien is. In vakanties mogen jongeren extra bijklussen bij hun baantje. Als de vakanties zijn aangebroken mogen jongere maximaal vijf dagen per week werken, waarvan drie tussen 19.00 en 23.00 uur. 

Een jongere in deze leeftijdscategorie mag nu wettelijk gezien in een winkel werken. Naast het vakkenvullen bij de lokale supermarkt mag een vijftienjarige bijvoorbeeld ook helpen in een kledingwinkel. Zolang deze jonge werknemer maar geen betalingen verricht, oftewel bijbaantjes waarbij kassawerkzaamheden worden uitgevoerd zijn nu nog niet geoorloofd. Iemand van vijftien mag nu ook bijklussen in de productiebranche zijn werkzaamheden nu geoorloofd, denk hierbij aan een bijbaantje waarbij iemand helpt bij het oogsten van bloembollen. Op deze leeftijd mogen er ook (hulp)werkzaamheden in de horeca uitgevoerd worden. Deze activiteiten mogen alleen verricht worden na 7.00 uur en voor 19.00 uur, in vakantieperiodes geldt tot 21.00 uur en zolang er duidelijke toestemming is van de ouders.  

Wat mag niet? 
De regels voor vijftienjarigen komen overeen met de regels die gelden voor veertienjarige werknemers. Dus zoals hierboven genoemd mag er geen krantenwijk gelopen worden, mag er niet op zondag gewerkt worden en alle werkzaamheden moeten tussen 7.00 uur en 19.00 uur verricht kunnen worden.  

Bijbanen voor 16 en 17 jarigen 

Jongeren van zestien en zeventien mogen bijna elk soort werk doen, zolang het niet gevaarlijk is. Daarbij mag hun werk niet verhinderen om naar school te gaan, dit omdat zij nog steeds leerplichtig zijn. Wanneer jongeren deze leeftijd bereiken zijn de opties opeens een stukken breder. Zo kunnen zij hun bijbaantje bij de supermarkt upgraden naar kassamedewerker. Ook hebben zij meer vrijheden als het gaat om het werken in de horeca. Nog steeds gelden hier regels voor. Voor een compleet overzicht voor de horecatijden verwijzen wij je graag door naar de site van het KNH! 

Wat mag niet? 
Een zestienjarige mag geen bijbaantje hebben waarvoor zij moeten werken met gevaarlijke stoffen, virussen of bacteriën. Ook mogen zestienjarigen niet werken in een lawaaiige omgeving, denk hierbij aan een bouwplaats. Op deze leeftijd mag er niet gewerkt worden met lasers of radarinstallaties, wel mogen werknemers in deze leeftijdsgroep werken tussen machines. Dit echter alleen wanneer er een eindverantwoordelijke bij is.